Lunch & Learn ปี 2564
จากมติคณะรัฐมนตรีวันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2564 ปรับเพิ่มค่าอาหารกลางวันของนักเรียน เป็น 21 บาท/คน/วัน รวมทั้งโจทย์ตั้งต้นที่มองเห็นปัญหาความจำเจของอาหารกลางวัน และความเป็นไปได้ที่จะสร้างสรรค์ต้นแบบอาหารกลางวันที่มีคุณภาพ เปี่ยมคุณค่าและโภชนาการ ด้วยงบประมาณอาหารกลางวันที่จำกัด สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) หรือ CEA จึงร่วมกับโรงเรียนในจังหวัดขอนแก่น จัดทำโครงการ Lunch & Learn มุ่งพัฒนารายการอาหารกลางวันด้วยวัตถุดิบจากท้องถิ่นอย่างสร้างสรรค์ และสอดคล้องกับโภชนาการสําหรับเด็กนักเรียนช่วงปฐมวัย รวมทั้งส่งเสริมการเรียนรู้แลกเปลี่ยนความเข้าใจทางวัฒนธรรมอาหารพื้นถิ่นและอาหารจากวัฒนธรรมอื่น นำมาสู่ผลลัพธ์เป็นอาหารไทยและนานาชาติจำนวน 10 เมนู 15 สูตร
เมื่อความสร้างสรรค์ กระบวนการคิดเชิงออกแบบ
และการร่วมคิดร่วมสร้าง ถูกนำมาประยุกต์กับเรื่อง “อาหาร”
เมนูอาหารกลางวันเหล่านี้เกิดขึ้นจากการนำความสร้างสรรค์ มาประยุกต์เข้ากับเรื่อง “อาหาร” ผนวกกับกระบวนการคิดเชิงออกแบบ และกระบวนการร่วมคิดร่วมสร้าง ระหว่างผู้บริหาร ครู แม่ครัว เด็กนักเรียน บุคลากรในโรงเรียน รวมทั้งผู้เชี่ยวชาญ เช่น เชฟป้อม - ม.ล. ขวัญทิพย์ เทวกุล เชฟจากัวร์ - ธีรวีร์ ดิษยะไชยพงษ์ เชฟสุวิทย์ ศิระสวัสดิ์ ครูสัญญา มัครินทร์ (ครูสอญอ) และนักโภชนาการชำนาญการอย่างคุณปิยะ ปุริโส ผ่านกิจกรรมอบรมให้ความรู้เชิงลึก กิจกรรมทดลองสูตรอาหาร และกิจกรรมทดลองทำอาหารกลางวัน เด็กนักเรียนและบุคลากรของโรงเรียน จึงได้เรียนรู้เรื่องอาหาร โภชนาการ การออกแบบเมนู การประกอบอาหารที่ถูกสุขลักษณะ รวมถึงวัตถุดิบในท้องถิ่นและตามฤดูกาล ในขณะที่ผู้บริหารโรงเรียนก็ได้เรียนรู้เรื่องการบริหารงบประมาณอาหารกลางวัน อย่างมีประสิทธิภาพและเกิดประโยชน์สูงสุด ทั้งยังสามารถนำองค์ความรู้ไปถ่ายทอดสู่สาธารณะต่อไปได้
สรุปผลโครงการ Lunch & Learn ปี 2564
- โรงเรียนในจังหวัดขอนแก่นที่เข้าร่วม จำนวน 5 โรงเรียน ได้แก่
1. โรงเรียนเทศบาลบ้านโนนชัย
2. โรงเรียนเทศบาลคุ้มหนองคู
3. โรงเรียนบ้านโนนม่วง
4. โรงเรียนบ้านคำไฮหัวทุ่งประชาบำรุง
5. โรงเรียนมณีอนุสรณ์ศึกษา - นักเรียนเข้าร่วม จำนวน 2,228 คน
- บ่มเพาะเชิงลึกแก่บุคลากร จำนวน 20 คน
- เกิดการสร้างสรรค์อาหาร 10 เมนู 15 สูตรอาหารไทยและนานาชาติ พร้อมคู่มือกระบวนการเรียนรู้และสูตรอาหาร
- พัฒนาระบบการบริหารจัดการครัวที่สอดคล้องกับงบประมาณ
KFC (Kwantip’s Fried Chicken) นี่ล่ะเมนูในดวงใจของเด็ก ๆ
อีกหนึ่งเรื่องสำคัญจากโครงการนี้คือการมีส่วนร่วมของเด็กนักเรียน เสียงเล็ก ๆ ของเด็ก ๆ คือปัจจัยสำคัญในการพัฒนาสูตรอาหาร ให้ได้ทั้งความอร่อย ความหลากหลาย สารอาหารครบถ้วน ตอบโจทย์ความต้องการ เพื่อที่พวกเขาจะได้มีพลังในการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นในแต่ละวัน
CEA ขอนแก่น องค์กรหลักที่จัดทำโครงการ Lunch & Learn จึงได้เชิญชวนน้อง ๆ เด็กนักเรียนมาร่วมโหวตเมนูในดวงใจที่อยากรับประทานมากที่สุดจากจำนวน 10 เมนู ผลตอบรับนับว่าดีเกินคาด น้อง ๆ ให้ความสนใจและตื่นตัวกับเมนูใหม่ โดยเมนูที่ได้รับการโหวตสูงสุด ได้แก่ เมนูไก่ทอด KFC (Kwantip’s Fried Chicken) โดยเชฟป้อม - ม.ล.ขวัญทิพย์ เทวกุล
รายชื่อ 10 เมนูอาหารที่นำมาให้น้อง ๆ เด็กนักเรียนโหวต ประกอบด้วย
1. แกงเผ็ดลูกชิ้นปลากรายหน่อไม้ • ข้าวสวย • ไข่ต้ม • วุ้นฟรุตสลัด
2. KFC (Kwantip’s fried chicken) • มันบด • โคลสลอว์ • ฝรั่งกิมจู
3. ข้าวมันไก่ • น้ำซุป • แตงโม
4. ผัดไทยวุ้นเส้น • ฝรั่งกิมจู
5. ส้มตำไทย • ไก่ทอด • ข้าวเหนียว• ไข่ต้ม • มะม่วงมันดิบ
6. เขียวหวานเบญจรงค์ • ข้าวอัญชัน • ผลไม้ (แอปเปิ้ล) • ผลไม้พื้นถิ่น
7. ข้าวไก่อบซอสเทอริยากิ • ไข่ต้มซีอิ๊ว • เฉาก๊วยนมสด
8. ข้าวหมูทงคัตสึ • ผัดเปรี้ยวหวาน • บวดมันสามสี
9. หมี่หุ้นภูเก็ต • แกงจืดหมูสับหัวไชเท้า • ขนมหัวล้าน
10. ข้าวผัดฮ่องกง • เกี๊ยวน้ำ • ส้มเขียวหวาน
อิ่มท้องพร้อมรอยยิ้ม
ภายในงานเปิดตัวโครงการ Lunch & Learn วันที่ 16 มิถุนายน 2564 ที่โรงเรียนเทศบาลบ้านโนนชัย ซึ่งเป็นโรงเรียนต้นแบบ ได้มีการทดลองทำอาหารกลางวันจริง โดยทำเมนู KFC (Kwantip’s Fried Chicken) เพื่อให้น้อง ๆ เด็กนักเรียนจำนวน 750 คน ได้รับประทานมื้อกลางวันแสนพิเศษโดยพร้อมเพรียงกัน ท่ามกลางบรรยากาศที่เต็มไปด้วยรอยยิ้มแห่งความสุขที่ได้ลิ้มรสความอร่อยของเมนูโปรดที่ชนะผลโหวตมาแล้ว
นอกจากนี้ โครงการยังได้รับการตอบรับอย่างล้นหลามจากสื่อต่าง ๆ ทั้งโทรทัศน์และโซเชียลมีเดีย เพราะเป็นโครงการที่มอบโอกาสทั้งด้านอาหาร การเรียนรู้ รวมถึงคุณภาพชีวิตให้แก่เด็ก ๆ ได้อย่างน่าสนใจและสร้างสรรค์ พร้อมผนึกความร่วมมือจากหลายภาคส่วน และนำกระบวนการคิดเชิงออกแบบ มาปรับใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ต่อยอดโครงการ Lunch & Learn ในปี 2565
โครงการ Lunch & Learn เป็นหนึ่งในกิจกรรมภายในเทศกาลอีสานสร้างสรรค์ 2564 (Isan Creative Festival 2021) ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 9 กรกฎาคม – 15 สิงหาคม 2564 ในจังหวัดขอนแก่น จากความสำเร็จของโครงการในปี 2564 ส่งผลให้ในปี 2565 CEA มุ่งขยายขอบเขตพื้นที่โครงการ Lunch & Learn ภายใต้งบอาหารกลางวัน 21 บาท ไปยังสถาบันการศึกษา 22 แห่งที่สนใจในภูมิภาคต่าง ๆ ทั่วประเทศภายใต้การดูแลของ CEA สาขาต่าง ๆ ดังนี้
ภาคเหนือ (CEA เชียงใหม่)
โรงเรียนในจังหวัดเชียงใหม่ 5 โรงเรียน
ภาคกลาง (CEA กรุงเทพฯ)
โรงเรียนสังกัดเอกชนในจังหวัดพิษณุโลก 1 โรงเรียน
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (CEA ขอนแก่น)
โรงเรียนในเครือเทศบาลนครขอนแก่น 5 โรงเรียน
โรงเรียนในจังหวัดบุรีรัมย์ 5 โรงเรียน
โรงเรียนสังกัดเอกชนในจังหวัดสกลนคร 1 โรงเรียน
ภาคใต้ (CEA สงขลา)
โรงเรียนในจังหวัดปัตตานี 5 โรงเรียน