Research & Report

Music Copyright 101: คู่มือการใช้ลิขสิทธิ์ดนตรีเบื้องต้น

‘ลิขสิทธิ์ดนตรี’ เปรียบเสมือนดินแดนลี้ลับของใครหลาย ๆ คน 

ไม่ว่าคุณจะเป็นคนรักเสียงดนตรีที่นั่งอยู่ในบทบาทของ ‘ผู้สร้างสรรค์’ ที่เลี้ยงชีพด้วยการผลิตเพลง หรือนั่งอยู่ในบทบาทของ ‘ผู้ใช้’ ที่นำเพลงไปร้อง ทำซ้ำ ดัดแปลง แล้วเผยแพร่ในที่สาธารณะหรือโลกออนไลน์ เราต่างล้วนเคยผิดพลาดเพราะความ ‘ไม่รู้’ ด้วยกันทั้งนั้น และความไม่รู้นี้ก็ส่งผลให้เกิดปัญหาที่กระทบต่อวงการดนตรี ซึ่งเป็นหนึ่งในตัวละครสำคัญของอุตสาหกรรมสร้างสรรค์

นักแต่งเพลงจำนวนมากอาจยังไม่รู้ว่าตัวเองมีสิทธิ์ ‘เป็นเจ้าของ’ ในเพลงที่แต่ง มีโอกาสสร้างรายได้จากลิขสิทธิ์เพลง และเติบโตได้ไกลในสายอาชีพของตนเอง ขณะเดียวกันทางด้านนักร้องนักดนตรีอาชีพ เจ้าของกิจการร้านอาหาร คาเฟ่ ผับ บาร์ รวมไปถึงยูทูบเบอร์ และผู้นำเพลงไปใช้อีกหลายคน ก็อาจยังไม่รู้ว่าตนไม่มีสิทธิ์นำเพลงที่ ‘มีเจ้าของ’ ไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาตเช่นกัน ยิ่งไปกว่านั้น การทำความเข้าใจเรื่องลิขสิทธิ์ที่ถ่ายทอดด้วยภาษาทางกฎหมาย ก็อาจเป็นเรื่องยากเกินไปสำหรับคนทั่วไป

ปัญหาคลาสสิกเรื่องลิขสิทธิ์ดนตรีนี้เอง คือเหตุผลสำคัญที่สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) หรือ CEA ได้ร่วมมือกับ บริษัท ลิขสิทธิ์ดนตรี (ประเทศไทย) จำกัด หรือ MCT จัดทำหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ Music Copyright 101: คู่มือการใช้ลิขสิทธิ์ดนตรีเบื้องต้น จำนวน 50 หน้า เล่มนี้ขึ้น เพื่อเป็นคู่มือให้คนทั่วไปได้เรียนรู้เรื่องการใช้ลิขสิทธิ์ดนตรีในประเทศไทยแบบเบื้องต้น โดยถ่ายทอดด้วยสำนวนภาษาและภาพประกอบ ที่ช่วยเปลี่ยนข้อมูลวิชาการและภาษากฎหมายให้เป็นเรื่องเข้าใจง่ายและเสพได้ง่ายกว่าเดิม 

หนังสือเล่มนี้ (E-Book) นำเสนอเรื่องราวของลิขสิทธิ์ดนตรี โดยตั้งต้นจาก ‘คำถาม’ ที่บุคคลที่เกี่ยวข้องกับดนตรีมักสงสัย ก่อนจะพาเจาะลึกเข้าไปสู่เรื่องประเภทของลิขสิทธิ์ที่นักแต่งเพลงควรทำความเข้าใจ ทำความรู้จักองค์กรช่วยจัดเก็บลิขสิทธิ์ที่จะช่วยแบ่งเบาภาระเรื่องค่าสิทธิ์ ก่อนจะก้าวเข้าสู่ความรู้เรื่องลิขสิทธิ์ที่จำเป็นต่อผู้นำเพลงไปใช้ และปิดท้ายด้วยการถาม-ตอบที่จะไขความกระจ่างให้กับบุคคลทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้

ต่อจากนี้ลิขสิทธิ์เพลงทุกเพลงจะเป็นของใคร ผู้จัดทำขอเชิญชวนทุกท่านไปเก็บเกี่ยวความรู้ เพื่อนำดนตรีไปใช้พัฒนาอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ได้อย่างถูกต้อง

Desktop Version ดาวน์โหลด

Mobile Version ดาวน์โหลด

ท่านสามารถแสดงความคิดเห็นต่อการใช้งาน Music Copyright 101: คู่มือการใช้ลิขสิทธิ์ดนตรีเบื้องต้น ด้วยการทำแบบสอบถามสั้น ๆ ได้ที่ shorturl.at/tYZ29