Research & Report

ทีวีอังกฤษอ่อนแรง เมื่องบหด งานหาย แรงงานไม่มั่นคง

ในสายตานานาประเทศ อุตสาหกรรมภาพยนตร์และทีวีของสหราชอาณาจักรดูจะแข็งแรงและเติบโตต่อเนื่อง ทั้งจากการเป็นฐานการผลิตของภาพยนตร์ฟอร์มยักษ์อย่าง Harry Potter, Spider-Man และ The Avengers ตลอดจนบทบาทสำคัญในการส่งออกเนื้อหาความบันเทิงที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลก

สหราชอาณาจักรสร้างสรรค์คอนเทนต์คุณภาพระดับโลกอย่างต่อเนื่อง ทั้งซีรีส์ย้อนยุค ดราม่าเข้มข้น และสารคดีที่นำเสนอข้อมูลเจาะลึกและมีความหมาย แต่ปัจจุบันอุตสาหกรรมต้องเผชิญความท้าทาย จากกระแสโลกที่เปลี่ยนไป ทั้งงบผลิตที่ลดลงและการแข่งขันจากแพลตฟอร์มยักษ์ใหญ่ทั่วโลก
Photo Credit: https://dianaelizabethblog.com/recommended-masterpiece-shows

ภาคส่วนสร้างสรรค์คือหัวใจสำคัญของเศรษฐกิจของสหราชอาณาจักร ด้วยมูลค่ากว่า 125,000 ล้านปอนด์ต่อปี เติบโตเร็วกว่าภาคเศรษฐกิจรวมถึง 2 เท่า และจ้างงานมากกว่า 2.4 ล้านตำแหน่งทั่วประเทศ โดยเฉพาะภาคทีวีที่เติบโตเฉลี่ย 2.9% ต่อปีในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา และมีการส่งออกที่เพิ่มขึ้นกว่า 7 เท่านับตั้งแต่ปี 1998 แต่เบื้องหลังตัวเลขเหล่านี้ อุตสาหกรรมกลับกำลังเผชิญแรงสั่นสะเทือนจากหลายทิศทาง ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนแปลงของโมเดลธุรกิจ นโยบายที่ยังตามไม่ทันเทคโนโลยี สภาพเศรษฐกิจที่กดดันต้นทุน ไปจนถึงความเปราะบางของผู้ผลิตอิสระและแรงงานฟรีแลนซ์ซึ่งเป็นกระดูกสันหลังของระบบนิเวศนี้

หลังยุค “สงครามสตรีมมิง” ที่เคยผลักดันการผลิตคอนเทนต์อย่างล้นหลาม แพลตฟอร์มรายใหญ่เริ่มลดงบประมาณการผลิตลง ท่ามกลางภาวะเงินเฟ้อและความพยายามควบคุมค่าใช้จ่าย คำสั่งผลิตในอังกฤษที่เคยล้นมือกลับลดฮวบในเวลาอันสั้น ส่งผลให้ความต้องการพื้นที่ถ่ายทำและแรงงานที่เคยทะยานสูงกลายเป็นภาระทางต้นทุน แรงงานฟรีแลนซ์มากกว่า 2 ใน 3 กำลังตกอยู่ในภาวะว่างงาน ขณะที่บริษัทผู้ผลิตอิสระกว่า 70% อาจต้องปิดตัวลงภายในปี 2025 หากยังไร้ซึ่งมาตรการสนับสนุนอย่างเป็นรูปธรรม

รายงานจาก Kantar ชี้ว่าในช่วงไตรมาสแรกของปี 2022 มีผู้ยกเลิกบริการสตรีมมิงในสหราชอาณาจักรกว่า 1.5 ล้านราย เหตุเพราะค่าครองชีพที่พุ่งสูงขึ้น ทำให้ผู้บริโภคต้องพิจารณาตัดค่าใช้จ่ายด้านความบันเทิงที่ไม่จำเป็นก่อนเป็นลำดับแรก
Photo Credit: https://deadline.com/2022/04/uk-streaming-subscriptions-decline-kantar-report-1235005419

ด้วยความที่รายได้โฆษณาหดตัว ต้นทุนพุ่งสูง และนโยบายที่ยังไม่ตอบโจทย์ นับตั้งแต่ปี 2022 ผู้ลงโฆษณารายใหญ่เริ่มทยอยลดงบ ส่งผลกระทบต่อผู้แพร่ภาพกระจายเสียงในประเทศ ไม่ว่าจะเป็น BBC, ITV หรือ Channel 4 ที่ต้องลดงบสั่งผลิตตามไปโดยปริยาย และเมื่อรวมกับต้นทุนด้านค่าเช่าสตูดิโอ พลังงาน และแรงงานที่เพิ่มขึ้น ทำให้บริษัทผู้ผลิตคอนเทนต์จำนวนมากเริ่มประสบภาวะตึงตัวในการดำเนินงาน สถานการณ์ยิ่งซับซ้อนขึ้นเมื่อเกิดการประท้วงของสมาพันธ์นักเขียนและนักแสดงในสหรัฐอเมริกา ที่ส่งแรงกระเพื่อมมาถึงสหราชอาณาจักรอย่างรุนแรง กองถ่ายจำนวนมากที่พึ่งพาเครือข่ายการผลิตระดับโลกต้องหยุดชะงัก และบางแห่งถึงขั้นยุติการดำเนินงานโดยสิ้นเชิง

เบื้องหลังผลงานระดับมาสเตอร์พีซทุกเรื่อง ล้วนต้องอาศัยสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการทำงานอย่างสะดวกสบาย House of Fisher คือบริษัทที่ให้บริการที่พักแบบอพาร์ตเมนต์พร้อมบริการในสหราชอาณาจักร โดยมีสาขาอยู่ในเมืองต่าง ๆ ซึ่งนับว่าช่วยอำนวยความสะดวกด้านที่พักอาศัยที่ทั้งสะดวกและอบอุ่น สำหรับผู้ปฏิบัติงานเบื้องหลังที่ทุ่มเทแรงกายแรงใจ เพื่อรังสรรค์ผลงานภาพยนตร์และซีรีส์ต่าง ๆ ในอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ได้อีกทางหนึ่ง
Photo Credit: https://houseoffisher.com/house-of-fisher-located-in-the-heart-of-uk-film-studios-lights-camera-stay

ความเปราะบางของแรงงานฟรีแลนซ์ อุตสาหกรรมสร้างสรรค์ของสหราชอาณาจักรพึ่งพาแรงงานฟรีแลนซ์ในสัดส่วนสูงกว่าภาคเศรษฐกิจอื่นถึง 2 เท่า โดยมีตำแหน่งงานกว่า 1 ล้านตำแหน่งที่ขับเคลื่อนโดยผู้ประกอบอาชีพอิสระ ทว่าความเปราะบางของแรงงานกลุ่มนี้กำลังกลายเป็นจุดอ่อนสำคัญของระบบนิเวศสร้างสรรค์ ความไม่แน่นอนทางรายได้และความเครียดจากสภาพการทำงานได้กลายเป็นปัญหาเรื้อรังที่ทวีความรุนแรงขึ้น โดยเฉพาะในช่วงที่ตลาดหดตัวและต้นทุนสูงขึ้น แรงงานจำนวนมากกำลังพิจารณาออกจากอุตสาหกรรมเพื่อหาทางเลือกที่มั่นคงกว่า ยิ่งไปกว่านั้น การเติบโตของเทคโนโลยีอย่าง AI ยิ่งเพิ่มความกังวลว่าแรงงานมนุษย์ที่อาจถูกลดบทบาทลงในกระบวนการผลิต ไม่ว่าจะเป็นงานเขียนบท การตัดต่อ หรือการสร้างภาพ 3 มิติ ซึ่งเป็นทักษะหลักที่เคยต้องอาศัยประสบการณ์และความคิดสร้างสรรค์เฉพาะบุคคล

พรรคแรงงานได้เสนอ “Labour’s Plan for the Arts, Culture and Creative Industries” ซึ่งเป็นแผนแม่บทเชิงนโยบาย เพื่อวางรากฐานใหม่ให้กับระบบนิเวศสร้างสรรค์ของสหราชอาณาจักร
Photo Credit: https://www.thestage.co.uk/opinion/labours-budget-risks-breaking-the-partys-promises-to-theatres-working-people

เพื่อตอบโจทย์วิกฤตที่เกิดขึ้นในภาคสื่อและอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ พรรคแรงงานได้เสนอ “Labour’s Plan for the Arts, Culture and Creative Industries” ซึ่งเป็นแผนแม่บทเชิงนโยบาย เป้าหมายคือการวางรากฐานใหม่ให้กับระบบนิเวศสร้างสรรค์ของสหราชอาณาจักรอย่างยั่งยืนผ่าน 3 ยุทธศาสตร์หลัก ได้แก่

1. สนับสนุนผู้แพร่ภาพกระจายเสียงสาธารณะ (Public Service Broadcasters: PSBs)

พรรคแรงงานให้คำมั่นว่าจะทำงานร่วมกับ BBC, Channel 4, ITV และสื่อสาธารณะอื่น ๆ เพื่อคงบทบาทของพวกเขาในฐานะแหล่งผลิตเนื้อหาท้องถิ่นที่มีความหลากหลายและเป็นอิสระ โดยปีที่ผ่านมา PSBs ใช้งบลงทุนด้านผลงานสร้างสรรค์มากถึง 2.9 พันล้านปอนด์ ซึ่งถือเป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญของอุตสาหกรรมในประเทศ

Survival: To the Brink and Back สารคดีของ BBC Studios ที่นำเสนอเรื่องราวการเอาชีวิตรอดของสัตว์ป่า ในสภาวะสุดขีดของธรรมชาติ ทั้งภัยแล้ง ไฟป่า อุณหภูมิที่สูงขึ้น และผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ โดยถ่ายทอดผ่านมุมมองที่ทรงพลังและการถ่ายทำที่น่าตื่นตาตื่นใจ
Photo Credit: https://raindance.org/9-things-i-learned-making-my-first-bbc-documentary

2. ปกป้องผู้สร้างและแรงงานในยุคเปลี่ยนผ่าน 

พรรคแรงงานจะผลักดันให้มีการบังคับใช้กฎหมายลิขสิทธิ์ที่เข้มแข็ง ควบคู่ไปกับการกำหนดกรอบการใช้ AI ที่สมดุล เพื่อไม่ให้เทคโนโลยีบ่อนทำลายแรงงานสร้างสรรค์ ขณะเดียวกันก็จะยกระดับสิทธิของแรงงานฟรีแลนซ์ให้สามารถเรียกร้องสัญญาที่เป็นลายลักษณ์อักษร และผลักดันมาตรการแก้ไขการจ่ายค่าจ้างล่าช้าอย่างจริงจัง

3. ลงทุนด้านทักษะและการเข้าถึงแหล่งทุน 

พรรคมีแนวทางปฏิรูป “ภาษีฝึกอบรม” ให้กลายเป็น “Growth and Skills Levy” ที่มีความยืดหยุ่นมากขึ้น เพื่อให้ภาคธุรกิจสามารถนำงบดังกล่าวไปใช้พัฒนาทักษะที่จำเป็นอย่างตรงจุด โดยเฉพาะในสายงานเทคนิคและดิจิทัล นอกจากนี้ ยังเสนอให้ปลดล็อกเงินทุนจากแหล่งสถาบัน เช่น กองทุนบำนาญ เพื่อสนับสนุนผู้ประกอบการรายย่อยและศิลปินอิสระในการเข้าถึงทุนสำหรับการเติบโต

แม้สหราชอาณาจักรจะเคยครองตำแหน่งผู้นำด้านสื่อและเนื้อหาสร้างสรรค์บนเวทีโลก แต่ในบริบทของโลกยุคใหม่ ความสำเร็จในอดีตไม่อาจเป็นหลักประกันของอนาคตได้อีกต่อไป ท่ามกลางแรงกดดันจากเทคโนโลยีที่เปลี่ยนเร็วและข้อจำกัดด้านเศรษฐกิจ นโยบายการลงทุนที่ตรงจุดจะเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยรักษาบทบาทของอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ ในฐานะพลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของประเทศต่อไป